Τι Είναι Η Παραθυρεοειδεκτομή;
Η πιο συχνή αιτία επέμβασης Παραθυρεοειδεκτομής είναι η αφαίρεση Αδενώματος Παραθυρεοειδούς Αδένα το οποίο παράγει ανεξέλεγκτα Παραθορμόνη η οποία προξενεί μια πάθηση που ονομάζεται Πρωτοπαθής Υπερπαραθυρεοειδισμός (υψηλές τιμές ασβεστίου αίματος με πολλαπλές συνέπειες).
Υπάρχουν οι εξής βασικές επεμβάσεις Παραθυρεοειδεκτομής:
- Ανοικτή Επέμβαση
- Ανοικτή Επέμβαση μειωμένης τομής άνευ νυστεριού (χρήση υπερήχων)
- Επέμβαση Παραθυρεοειδεκτομής με Μινι Τομή (MIVAP)
- Ενδοσκοπική Επέμβαση Παραθυρεοειδεκτομής Άνευ Ουλής (TOEPVA)
Ο κανόνας είναι ότι σχεδόν όλα τα κέντρα προσφέρουν στους ασθενείς την ανοικτή επέμβαση, διότι η πλειοψηφία των χειρουργών ενδοκρινών αδένων δεν είναι εξοικειωμένοι με την ενδοσκοπική & ελάχιστα επεμβατική τεχνολογία. Στην Κλινική μας διαθέτουμε υψηλή ειδίκευση σε όλες τις μεθόδους παραθυρεοειδεκτομής το οποίο μας δίδει το πλεονέκτημα να εξατομικεύουμε πάντα βάσει της πάθησης και των αναγκών του ασθενούς. Οι επεμβάσεις πραγματοποιούνται από τον Δρ. Κεχαγιά με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές μίνι τομής ή άνευ ουλής, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις (πχ. παραθυρεοείδωση) επιλέγουμε μια μετατροπή μας της ανοικτής χειρουργικής με μειωμένη τομή και άνευ νυστεριού (χρήση ενδοσκοπικής συσκευής υπερήχων – ultracision).
Τι είναι ο Παραθυρεοειδής Αδένας;
Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι τέσσερις μικροσκοπικοί ενδοκρινείς αδένες (1-3 χιλιοστά) που βρίσκονται στον λαιμό, συνήθως πίσω από τον θυρεοειδή αδένα και προσκολλημένοι σε αυτόν. Είναι πολύ σημαντικοί γιατί παράγουν την παραθορμόνη (PTH), η οποία ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου και φωσφόρου στο αίμα. Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για τη λειτουργία των μυών, των νεύρων και των οστών, και η PTH εξασφαλίζει ότι παραμένει σε ισορροπία. Όταν οι αδένες υπερλειτουργούν, όπως στο αδένωμα παραθυρεοειδούς, τότε η παραθορμόνη αίματος είναι υψηλή (υπερπαραθυρεοειδισμός) προκαλώντας υψηλό ασβέστιο αίματος (υπερασβεστιαιμία) και διαταραχές που επηρεάζουν την υγεία των οστών, των νεφρών και του νευρικού συστήματος.
Τί είναι το Αδένωμα Παραθυρεοειδούς;
Το αδένωμα παραθυρεοειδούς είναι ένας καλοήθης όγκος που αναπτύσσεται σε έναν από τους παραθυρεοειδείς αδένες και αποτελεί τη συχνότερη αιτία πρωτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού. Ο όγκος αυτός προκαλεί υπερβολική παραγωγή παραθορμόνης (PTH), με αποτέλεσμα την αύξηση του ασβεστίου στο αίμα (υπερασβεστιαιμία) ή το ασβέστιο να είναι στα υψηλότερα φυσιολογικά όρια. Οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα όπως κόπωση, πέτρες στα νεφρά, οστεοπόρωση, ή απλά να έχουν μη ειδικά συμπτώματα (αδυναμία, ναυτία), ή να είναι εντελώς ασυμπτωματικοί. Η διάγνωση γίνεται με αιματολογικές εξετάσεις (ορμονικός έλεγχος) και απεικονιστικές μεθόδους (υπερηχογράφημα, σπινθιρογράφημα), ενώ η θεραπεία είναι χειρουργική, με αφαίρεση του αδενώματος (η φαρμακολογική θεραπεία είναι μακροχρόνια με αμφίβολα αποτελέσματα και επιφέρει επιπλοκές). Η πιο συχνή αιτία Παραθυρεοειδεκτομής αφορά το Αδένωμα Παραθυρεοειδούς (85% των περιπτώσεων).
Πότε απαιτείται επέμβαση παραθυρεοειδών;
Η χειρουργική επέμβαση στους παραθυρεοειδείς αδένες είναι συχνότερη στην περίπτωση του αδενώματος παραθυρεοειδούς όπου διογκώνεται ο ένας αδένας από τους τέσσερις και είναι αυτός που αφαιρείται. Υπάρχουν και άλλες λιγότερο συχνές καταστάσεις που μπορεί να απαιτήσουν χειρουργική αντιμετώπιση όπως η υπερπλασία παραθυρεοειδών αδένων, όπου και οι τέσσερις αδένες είναι υπερλειτουργικοί λόγω σύγχρονης αύξησης του αριθμού και του μεγέθους των κυττάρων τους (υπερπλασία). Επίσης, επέμβαση ενδείκνυται στον δευτεροπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό, που εμφανίζεται συχνά σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο, όταν η φαρμακευτική αγωγή δεν επαρκεί. Τέλος, στον τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό οι αδένες αποκτούν αυτόνομη λειτουργία μετά από μακροχρόνια διέγερση και η χειρουργική αφαίρεση μπορεί να κριθεί απαραίτητη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η επέμβαση στοχεύει στην αφαίρεση των παραθυρεοειδών (αφήνοντας σκόπιμα ένα μικρό υπόλειμμα) για να ρυθμιστούν τα επίπεδα ασβεστίου και παραθορμόνης, προλαμβάνοντας σοβαρές επιπλοκές και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Επιπλέον, αν και σπάνιος, ο καρκίνος των παραθυρεοειδών απαιτεί άμεση και ριζική χειρουργική αντιμετώπιση, καθώς μπορεί να προκαλέσει σοβαρή υπερασβεστιαιμία και τοπική διήθηση.
Τι Είναι Η Παραθυρεοειδεκτομή;
Η παραθυρεοειδεκτομή είναι η χειρουργική επέμβαση που στοχεύει στην αφαίρεση ενός ή περισσότερων παραθυρεοειδών αδένων, όταν αυτοί εμφανίζουν παθολογική λειτουργία. Η επέμβαση είναι απαραίτητη στο αδένωμα παραθυρεοειδούς, στον καρκίνο παραθυρεοειδούς, αλλά και σε περιπτώσεις υπερλειτουργίας πολλαπλών αδένων (υπερπλασία παραθυρεοειδών). Στην πράξη, η επέμβαση αυτή αντιμετωπίζει καταστάσεις όπου υπάρχει υπερέκκριση της παραθορμόνης, με συνέπεια το υψηλό ασβέστιο αίματος και σοβαρές μεταβολικές επιπλοκές.
Γενικά, για την αφαίρεση παραθυρεοειδούς επικρατεί το ανοικτό χειρουργείο, ειδικά όταν δεν υπάρχει καλή εξοικείωση με την ενδοσκοπική τεχνολογία. Αντίθετα, στην δική μας πρακτική προτιμούμε τις ενδοσκοπικές και ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους μειωμένης ουλής ή άνευ ουλής, ενώ σε επιλεγμένες περιπτώσεις πιο εκτεταμένης νόσου (πχ. παραθυρεοείδωση) έχουμε αναπτύξει μετεξέλιξη της ανοικτής μεθόδου η οποία προσφέρει μειωμένη τομή άνευ νυστεριού χάρη στην χρήση ενδοσκοπικής συσκευής υπερήχων. Οι επεμβάσεις αυτές προσφέρουν οριστική λύση, εξαιρετικά ταχεία ανάρρωση, ελάχιστη ή μηδενική ανάγκη για παυσίπονα και σημαντικά βελτιωμένο αισθητικό αποτέλεσμα.
Ποια Είναι Η Καταλληλότερη Μέθοδος Για Την Αφαίρεση Του Παραθυρεοειδούς;
Η πλειοψηφία των χειρουργών ενδοκρινών αδένων πραγματοποιεί στερεότυπα ένα είδος επέμβασης (ανοιχτή τομή) για παραθυρεοειδεκτομή. Αντίθετα, θεωρούμε ότι η γνώση των ενδοσκοπικών τεχνολογιών προσδίδει την δυνατότητα διαφορετικών τεχνικών ώστε ο χειρουργός να μπορεί να επιλέξει εξατομικευμένα την κατάλληλη για τον διαφορετικό ασθενή.
Η Ελάχιστα Επεμβατική Παραθυρεοειδεκτομή MIVAP (Minimally Invasive Video-Assisted Parathyroidectomy) αποτελεί την πλέον εξελιγμένη και σύγχρονη μέθοδο για την αφαίρεση παραθυρεοειδούς αδένα μέσω μικρής τομής. Πρόκειται για μία προσέγγιση υψηλής ακρίβειας που διαφέρει ριζικά από τις παλαιού τύπου ανοιχτές επεμβάσεις, και επιτρέπει την πλήρη αφαίρεση του παραθυρεοειδούς αδένα με πολύ μικρή τομή, ταχεία ανάρρωση χωρίς παυσίπονα και άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Στην πρακτική μας δεν χρησιμοποιούμε ράμματα για το κλείσιμο της μικρής τομής, αλλά βιολογικό υλικό σύγκλεισης το οποίο αφήνει το ελάχιστο δυνατό αποτύπωμα κάνοντας το τραύμα ακόμη πιο δυσδιάκριτο.
Στην τεχνική MIVAP χρησιμοποιούμε ενδοσκοπική τρισδιάστατη κάμερα υψηλής ανάλυσης, η οποία προβάλλει μεγεθυμένη εικόνα εξαιρετικής ευκρίνειας σε οθόνη LED 4K. Το πλεονέκτημα αυτής της τεχνολογίας είναι η ανώτερη οπτική απεικόνιση του παραθυρεοειδούς και των γύρω ανατομικών δομών, όπως τα αγγεία, τα παλίνδρομα λαρυγγικά νεύρα και ο θυρεοειδής αδένας. Επιπλέον, είναι απαραίτητος ελάχιστα επεμβατικός εξοπλισμός λεπτής διαμέτρου όπως ενδοσκοπικός συνεχής νευροδιεγέρτης (για την καταγραφή των λαρυγγικών νεύρων της φωνής) και συσκευή υπερήχων (ultracision) για την αναίμακτη και ακριβή αποκόλληση του παραθυρεοειδούς από τις γειτονικές ανατομικές δομές. Η MIVAP χρειάζεται ειδική κατάρτιση στις ενδοσκοπικές & ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές και αυτός είναι ο λόγος που δεν είναι καθιερωμένη στα περισσότερα κέντρα ενδοκρινικής χειρουργικής, όπου η συνήθης εξοικείωση είναι στα εργαλεία ανοικτής χειρουργικής.
Επιπλέον μέθοδος στην πρακτική μας είναι και η Ενδοσκοπική Διαστοματική Αφαίρεση Παραθυρεοειδούς Άνευ Ουλής (TOEPVA). H TOEPVA διενεργείται από πολύ μικρές τομές (που δεν πονούν καθόλου) σε συγκεκριμένα σημεία της στοματικής κοιλότητας, αποφεύγοντας τις τομές στο δέρμα. Χρησιμοποιείται και εδώ η τρισδιάστατη κάμερα υψηλής ευκρίνειας που δείχνει όλη την ανατομία σε μεγέθυνση και υψηλή ανάλυση αποκαλύπτοντας σημαντικές λεπτομέρειες στον χειρουργό, οι οποίες “χάνονται” στην ανοικτή μέθοδο. Ομοίως χρησιμοποιείται ενδοσκοπικός εξοπλισμός, όπως και νευροδιεγέρτης για την συνεχή καταγραφή του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου και συσκευή υπερήχων για την ακριβή και αναίμακτη αποκόλληση του παραθυρεοειδούς χωρίς να διαταραχθούν οι γειτονικές δομές (νεύρα, αγγεία, θυρεοειδής).
Η TOEPVA δεν αφήνει καμία ουλή στο δέρμα, αλλά ούτε και στην στοματική κοιλότητα όπου ο βλεννογόνος έχει την ιδιότητα να εξαφανίζει τις μικρές τομές. Στην TOEPVA (όπως και στην MIVAP) ο ασθενής μπορεί να σιτιστεί και να φάει σύντομα μετά την επέμβαση (δεν πονάει καθόλου στο στόμα), με πολύ γρήγορη επαναφορά στην καθημερινότητα, ενώ δεν χρειάζονται καθόλου παυσίπονα. Ελάχιστοι χειρουργοί παγκοσμίως δύνανται να πραγματοποιήσουν την ενδοσκοπική TOEPVA η οποία απαιτεί υψηλή κατάρτιση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στη σπάνια υπερπαραθυρεοείδωση ή όταν οι παραθυρεοειδείς αδένες βρίσκονται σε έκτοπη, μη φυσιολογική θέση, απαιτείται πιο εκτεταμένη χειρουργική διερεύνηση του τραχήλου. Στην Κλινική μας, έχουμε εξελίξει το παραδοσιακό ανοικτό χειρουργείο εφαρμόζοντας την τεχνική παραθυρεοειδεκτομής μειωμένης τομής, η οποία δεν περιλαμβάνει καθόλου εργαλεία ανοικτής χειρουργικής (όπως ψαλίδια, νυστέρια ή ράμματα). Αντί αυτών, χρησιμοποιούμε ελάχιστα επεμβατικό ενδοσκοπικό εξοπλισμό, που περιλαμβάνει:
- Λεπτά και εξειδικευμένα ενδοσκοπικά εργαλεία
- Συνεχή νευροδιέγερση για προστασία των νεύρων
- Συσκευή υπερήχων για αναίμακτη και ακριβή αποκόλληση των ιστών
Η παραθυρεοειδεκτομή μειωμένης τομής αποτελεί μετεξέλιξη της ανοικτής μεθόδου, προσφέροντας χειρουργική ακρίβεια αλλά με αισθητά μικρότερη τομή.
Ο ασθενής αναρρώνει εξαιρετικά γρήγορα, χωρίς να χρειάζεται παυσίπονα. Το μικρό τραύμα επανενώνεται με βιολογικό υλικό, αποφεύγοντας τα ράμματα και προσφέροντας καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.
Η προσέγγιση της Κλινικής μας βασίζεται στην ακρίβεια των νέων ενδοσκοπικών τεχνολογιών χάρη στην κατάρτισή μας στην ρομποτική & ελάχιστα επεμβατική χειρουργική άλλων ενδοκρινών οργάνων (πχ. οπισθοπεριτοναοσκοπική αφαίρεση επινεφριδίου 3 μικρών οπών). Αντίθετα, σε πολλά κέντρα δεν υπάρχει επαρκής εξοικείωση με τον ενδοσκοπικό εξοπλισμό, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη χρήση εργαλείων ανοικτής χειρουργικής. Εφαρμόζουμε τεχνικές που έχουν καθιερωθεί σε προηγμένα συστήματα υγείας, όπως αυτά των σκανδιναβικών χωρών, με στόχο την ελαχιστοποίηση του τραύματος και την ταχύτερη ανάρρωση. Η άρτια γνώση της ανατομίας, η λεπτομερής εικόνα, και η χρήση ενδοσκοπικής συσκευής υπερήχων επιτρέπει την αναίμακτη αποκόλληση των ιστών, καθιστώντας περιττή την τοποθέτηση παροχέτευσης που είναι ο κανόνας στην ανοικτή χειρουργική (παροχέτευση είναι ο γνωστός πλαστικός σωλήνας που αφήνεται εντός του λαιμού για να βγαίνουν προς τα έξω υγρά και πιθανή αιμορραγία).
Πλεονεκτήματα MIVAP
Η MIVAT, και γενικότερα η χρήση ενδοσκοπικού εξοπλισμού, εξασφαλίζουν:
- Ελάχιστο χειρουργικό τραύμα
- Απόλυτη ακρίβεια στην αφαίρεση του αδένα, μέσω ενδοσκοπικής καθοδήγησης
- Δεν έχει απώλεια αίματος
- Δεν υπάρχει μετεγχειρητικός πόνος (δεν χρειάζονται παυσίπονα)
- Εξαιρετικό αισθητικό αποτέλεσμα
- Ταχεία ανάρρωση
Η Κλινική μας εφαρμόζει την MIVAP ως τυποποιημένη επέμβαση υψηλής ακρίβειας.
Γιατί Εμάς;
Ο Δρ. Αριστοτέλης Κεχαγιάς, είναι Διευθυντής Metropolitan General και Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων με εξειδίκευση στην ενδοσκοπική τεχνολογία και τις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές. Διαθέτει τον τίτλο «Γενικής Χειρουργικής» από την Ελλάδα, αλλά και τον ξεχωριστό τίτλο ειδικότητας «Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων» από την Φινλανδία.
Έχει πολυετή εμπειρία σε πρωτοποριακές τεχνικές κι έχει εκπαιδευτεί σε ενδοσκοπικές & ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές χειρουργικής θυρεοειδούς – παραθυρεοειδών από τους πρωτοπόρους καθηγητές κους Menno Vriens και Inne Borel Rinkes (Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ουτρέχτης στην Ολλανδία). Επίσης έχει μετεκπαιδευθεί στην χειρουργική Θυρεοειδούς – Παραθυρεοειδών στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Καρολίνσκα της Στοκχόλμης, στις Ηνωμένες Πολιτείες, και άλλα κορυφαία νοσοκομεία της Ευρώπης.
Χαίρει διεθνούς αναγνώρισης με προσκεκλημένες ομιλίες και προεδρία σε κορυφαία Διεθνή συνέδρια, αλλά και ως εκπαιδευτής χειρουργός, στον τομέα της Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων. Παρότι είναι άριστος γνώστης της ανοικτής χειρουργικής προτιμά τις ελάχιστα επεμβατικές τεχνολογίες προς όφελος των ασθενών.
Συχνές Ερωτήσεις
Τι Είναι Οι Παραθυρεοειδείς Αδένες & Ποια Η Λειτουργία Τους;
Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι τέσσερις μικροί αδένες που εντοπίζονται συνήθως πίσω από τον θυρεοειδή αδένα. Παρότι βρίσκονται κοντά του, δεν σχετίζονται λειτουργικά με αυτόν. Ο ρόλος τους είναι εξαιρετικά κρίσιμος: παράγουν την παραθορμόνη (PTH), μια ορμόνη που ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου και φωσφόρου στο αίμα και στα οστά.
Η ορμονική τους λειτουργία είναι τόσο ευαίσθητη, που ακόμη και ελαφρά υπερλειτουργία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές μεταβολικές επιπλοκές, όπως υπερασβεστιαιμία, νεφρολιθίαση, οστεοπενία, νευροψυχιατρικά συμπτώματα και καρδιαγγειακές επιβαρύνσεις.
Η στοχευμένη παρακολούθηση και αφαίρεση ενός παθολογικού παραθυρεοειδούς με εξειδικευμένες ενδοσκοπικές μεθόδους αποτελεί τη μόνη οριστική θεραπευτική λύση.
Ποιες Παθήσεις Σχετίζονται Με Τους Παραθυρεοειδείς Αδένες;
Οι βασικές παθήσεις που σχετίζονται με τους παραθυρεοειδείς αδένες είναι:
Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός: Είναι η πιο συχνή διαταραχή και οφείλεται σε αδένωμα παραθυρεοειδούς. Ο παθολογικός αδένας υπερεκκρίνει παραθορμόνη (PTH), προκαλώντας υψηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα (ή στα υψηλότερα φυσιολογικά όρια) που συνοδεύονται από συμπτώματα όπως η κόπωση, οστικά άλγη, πέτρες στα νεφρά και διαταραχές διάθεσης.
Δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός: Παρατηρείται σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο, όπου η μακροχρόνια υποασβεστιαιμία οδηγεί σε αντιρροπιστική υπερπλασία των παραθυρεοειδών και αυξημένη παραγωγή PTH. Επίσης, παρουσιάζεται σε ασθενείς με έλλειψη βιταμίνης Δ.
Τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός: Εμφανίζεται όταν οι αδένες συνεχίζουν να υπερλειτουργούν παρά την αποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας (π.χ. μετά από μεταμόσχευση νεφρού), οπότε πλέον υπάρχει αυτόνομη υπερπαραγωγή της ορμόνης.
Καρκίνος παραθυρεοειδούς: Εξαιρετικά σπάνιος, αλλά δυνητικά επιθετικός. Χρειάζεται ριζική χειρουργική αντιμετώπιση, πάντα από εξειδικευμένο χειρουργό.
Η διάγνωση και διαχείριση αυτών των παθήσεων απαιτούν στοχευμένο προεγχειρητικό έλεγχο και χειρουργική ακρίβεια με τεχνικές και την υψηλής εξειδίκευσης.
Ποια Είναι Τα Συμπτώματα Των Παραθυρεοειδών Αδένων;
Η δυσλειτουργία των παραθυρεοειδών αδένων, και κυρίως η υπερλειτουργία λόγω αδενώματος ή υπερπλασίας, προκαλεί συμπτώματα που δεν είναι πάντα άμεσα αναγνωρίσιμα, καθώς εξελίσσονται σταδιακά και μπορεί να αποδοθούν σε άλλες καταστάσεις. Γι’ αυτό και πολλοί ασθενείς φτάνουν στον γιατρό όταν η βλάβη είναι ήδη προχωρημένη.
Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Χρόνια κόπωση και αδυναμία
- Περιοδικά ή επίμονα οστικά άλγη
- Νεφρολιθίαση (πέτρες στα νεφρά)
- Συχνή ούρηση και δίψα
- Μυϊκή αδυναμία ή κράμπες
- Διαταραχές διάθεσης, ευερεθιστότητα ή ήπια κατάθλιψη
- Διαταραχές συγκέντρωσης και μνήμης
- Ανορεξία και απώλεια βάρους σε πιο προχωρημένα στάδια
Σε πολλές περιπτώσεις, η υπερασβεστιαιμία αποκαλύπτεται τυχαία σε αιματολογικές εξετάσεις ρουτίνας. Σε κάθε περίπτωση, όταν τα επίπεδα ασβεστίου και παραθορμόνης (PTH) είναι αυξημένα (ή το ασβέστιο είναι στα ανώτερα φυσιολογικά), απαιτείται ειδικός ενδοκρινικός και χειρουργικός έλεγχος.